Η Σπηλιά του Δράκου (Σπηλιά του Δράκου Καστοριάς) δεν είναι απλώς ένα από τα εντυπωσιακότερα σπήλαια της Ελλάδας, αλλά και ένα μνημείο της φύσης που συνδέεται άρρηκτα με τον μύθο και την ιστορία της γραφικής πόλης της Καστοριάς. Βρίσκεται σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία, στη βόρεια πλευρά της χερσονήσου της Καστοριάς, μόλις 4 χιλιόμετρα από την πόλη, και προσφέρει εκπληκτική θέα στη λίμνη Ορεστιάδα.

Αν και ο θρύλος ενισχύει τη μυστηριακή ατμόσφαιρα του τόπου, η πραγματική ομορφιά της σπηλιάς βρίσκεται στους σχηματισμούς της, τους οποίους απολαύσαμε κι εμείς μαζί με τους εκδρομείς από την Κέρκυρα. Παρόλο που η ύπαρξη της σπηλιάς ήταν γνωστή εδώ και αιώνες στους ντόπιους, η επίσημη εξερεύνηση και η ανάδειξή της στο ευρύ κοινό είναι πιο πρόσφατες.

Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940, όταν βρέθηκε η αρχική, μικρή είσοδός του. Ωστόσο, η συστηματική του έρευνα καθυστέρησε λόγω των ιστορικών συνθηκών της εποχής. Η ουσιαστική εξερεύνηση ξεκίνησε το 1969, όταν η σπηλαιολόγος Άννα Πετροχείλου επισκέφθηκε την περιοχή. Στη συνέχεια, ακολούθησαν εκτενείς μελέτες και χαρτογραφήσεις από την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία (Ε.Σ.Ε.).

Η ανάδειξη της Σπηλιάς του Δράκου για τουριστική εκμετάλλευση και την προστασία του μοναδικού της οικοσυστήματος ξεκίνησε με τις εργασίες υποδομής, φωτισμού και διαμόρφωσης διαδρόμων που πραγματοποιήθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Το σπήλαιο άνοιξε επίσημα για το κοινό τον Δεκέμβριο του 2009, αποτελώντας έκτοτε έναν από τους κορυφαίους πόλους έλξης στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.

Εάν οι Ψαράδες είναι η καρδιά της περιοχής, η βαρκάδα στη Μεγάλη Πρέσπα είναι η ψυχή της. Στο γραφικό λιμανάκι, επιβιβάζεστε στο σκάφος και ξεκινά ένα ταξίδι που αφήνει πίσω του τον κόσμο και σας βυθίζει στην απόλυτη ηρεμία. Εδώ, τα νερά είναι κρυστάλλινα και ο περιβάλλοντας βράχος είναι γεμάτος μυστικά. Καθώς το σκάφος γλιστράει δίπλα στους απότομους βράχους, ο οδηγός μας δείχνει τα σημεία που, αιώνες πριν, αναζήτησαν καταφύγιο άνθρωποι.

 Μικρές κατασκευές, χτισμένες μέσα σε σπηλιές και σχισμές του βράχου, φαντάζουν απρόσιτες και επιβλητικές. Και μετά, έρχονται οι Βραχογραφίες: τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα, ζωγραφισμένες πάνω στον βράχο, σε σημεία που μόνο από τη λίμνη μπορείς να προσεγγίσεις. Βλέπεις την τέχνη να αντιστέκεται στον χρόνο, με τη λίμνη να λειτουργεί ως φύλακας.

Η Ελλάδα έχει κρυμμένα μέρη που σε καλούν να αφήσεις πίσω τον θόρυβο της πόλης και να βρεις τον ρυθμό της φύσης. Οι Ψαράδες Πρεσπών, το μοναδικό ελληνικό χωριό στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας, είναι ένα από αυτά. Δεν είναι απλώς ένας προορισμός· είναι μια αγκαλιά από πέτρα, νερό και ιστορία. Περπατώντας στον κεντρικό πεζόδρομο του χωριού, δίπλα ακριβώς στη γαλήνια λίμνη, νιώθεις ότι ο χρόνος κυλάει διαφορετικά.

Οι παραδοσιακές πετρόκτιστες ταβέρνες, με τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική τους και τη χρονολογία «1909» χαραγμένη σε κάποιους τοίχους, μαρτυρούν μια ζωή αιώνων που δονείται ακόμα. Σε κάθε βήμα, η μυρωδιά του καπνού από τα τζάκια αναμειγνύεται με την υπόσχεση της γης: τα φημισμένα φασόλια και τα ψάρια της λίμνης. Στο κέντρο αυτής της ατμόσφαιρας βρίσκεται το κλασικό σημείο συνάντησης, όπως το είδατε και εμείς: «Η Συντροφιά» του Γερμανού.

Αυτό το μέρος είναι η επιτομή της πρεσπιώτικης φιλοξενίας. Εκεί, η ξύλινη πινακίδα-κατάλογος δεν σου υπόσχεται απλώς ένα γεύμα, αλλά μια βαθιά εμπειρία. Τα πιάτα είναι αυτά που αγαπά ο τόπος: Η Φασολάδα: Η βασίλισσα της Πρέσπας. Με τα ολόφρεσκα φασόλια ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη), είναι μια σούπα πλούσια, μεστή και ζεστή που σε ξαναφέρνει στα παιδικά χρόνια.

Η λίμνη της Καστοριάς (ή λίμνη Ορεστιάδα) είναι πραγματικά ένα από τα ομορφότερα τοπία στην Ελλάδα, ειδικά με αυτή την ατμόσφαιρα του φθινοπώρου/χειμώνα, με τα γυμνά πλατάνια και τα πεσμένα φύλλα. Η διαδρομή γύρω από τη λίμνη, ο “Γύρος της Λίμνης”, είναι μία από τις πιο γνωστές και αγαπημένες βόλτες στην περιοχή. Είναι εμφανές ότι ο δρόμος είναι στρωμένος με την χαρακτηριστική πλατανοστοιχία που ακουμπά σχεδόν στο νερό, δημιουργώντας μια μοναδική αίσθηση. Περισσότερα σε λίγο, εδώ στον ΘΡΑΨΑΝΙΩΤΗ…

Στο γραφικό Σκλήθρο Φλώρινας, υπάρχει ένας χώρος που διατηρεί τη φλόγα της αυθεντικής ελληνικής φιλοξενίας και γαστρονομίας: η Ταβέρνα του Θωμά. Επισκεφτήκαμε αυτό το εστιατόριο και αυτό που αντικρίσαμε ήταν η ζεστασιά ενός σπιτιού και η σιγουριά μιας παράδοσης που αντέχει στον χρόνο. Η πρώτη εντύπωση καθορίζεται από την είσοδο. Ένας πέτρινος διάδρομος, στεγασμένος με κεραμίδια, οδηγεί στην καρδιά της ταβέρνας. Όπως παρατηρείτε, η ταμπέλα του μαγαζιού είναι εντυπωσιακά διακριτική.

Δεν είναι ένα φωτεινό, επιβλητικό σήμα, αλλά μια λιτή πινακίδα που στέκεται ως δήλωση αυτοπεποίθησης. Είναι η επιβεβαίωση πως, σε αυτόν τον τόπο, η φήμη δεν χτίζεται από το μάρκετινγκ, αλλά από τη γεύση και την ποιότητα που περνάει από στόμα σε στόμα. Και το γεγονός ότι όλοι την γνωρίζουν, μιλά από μόνο του για την αξία της! Η Ταβέρνα του Θωμά δεν είναι απλώς ένα εστιατόριο, είναι μια οικογενειακή ιστορία. Με την τρίτη γενιά να έχει πλέον τα ηνία, η επιχείρηση αποτελεί ζωντανό παράδειγμα του πώς η αγάπη για τον τόπο, ο σεβασμός στην πρώτη ύλη και η αφοσίωση στην παράδοση μετατρέπονται σε γαστρονομική εμπειρία.

Αυτή η συνέχεια των γενεών εγγυάται τη διατήρηση των αυθεντικών συνταγών, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει την απαραίτητη εξέλιξη, κρατώντας το μενού φρέσκο και συναρπαστικό. Η φροντίδα και η προσοχή στη λεπτομέρεια, που είναι εμφανείς τόσο στον χώρο (με τον όμορφο ξύλινο διάκοσμο, τα βαρέλια και τη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση που δίνουν μια cozy ατμόσφαιρα), όσο και στο πιάτο, είναι αποτέλεσμα αυτής της βαθιάς οικογενειακής δέσμευσης.

Αφήσαμε για μια μέρα πίσω μας την όμορφη Καστοριά, όπου απολαμβάνουμε τις χειμερινές διακοπές μας και ανηφορίσαμε για το θρυλικό Νυμφαίο του Αμυνταίου. Παρόλο που η ομίχλη και το ψιλόβροχο είχαν τυλίξει τον οικισμό, η ατμόσφαιρα ήταν μοναδική. Περιπλανιόμασταν στα γραφικά πετρόχτιστα καλντερίμια με τη Σούλα και τη Χάρις, θαυμάζοντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και την ηρεμία του τοπίου. Και τότε συνέβη το αναπάντεχο: Ένας πανέμορφος, φιλικός σκυλούνος αποφάσισε ότι η παρέα μας ήταν η καλύτερη! Μας πλησίασε στην κεντρική πλατεία, πόζαρε μαζί μας (μάλλον έκλεψε και λίγη από τη δόξα!) και μας γέμισε χαρά. Η καλύτερη αυθόρμητη προσθήκη στην ομάδα των διακοπών μας!

Είτε το έχετε επισκεφθεί κάτω από τον λαμπερό ήλιο, είτε τυλιγμένο στη χειμωνιάτικη ομίχλη, το Νυμφαίο της Φλώρινας είναι ένα μέρος που μένει αξέχαστο. Εμείς βρεθήκαμε εκεί μια μέρα με ελαφρύ ψιλόβροχο και πυκνή ομίχλη, και η εμπειρία ήταν απλώς μαγική. Από την πρώτη στιγμή που μπαίνεις στον οικισμό, νιώθεις ότι έχεις περάσει σε άλλη εποχή.  Η ομίχλη λειτουργεί σαν φίλτρο, σβήνοντας τις άκρες του τοπίου και αφήνοντας μόνο τις σιλουέτες των γυμνών δέντρων και των χαμηλών κτιρίων να ξεπροβάλλουν.

Τα σπίτια, χτισμένα εξ ολοκλήρου από τοπική πέτρα και με στέγες από λαμαρίνα ή σχιστόλιθο, αναδεικνύουν την παραδοσιακή μακεδονική αρχιτεκτονική. Οι πετρόχτιστοι τοίχοι (όπως φαίνονται στους στενούς δρόμους και τις μάντρες) αποκτούν μια βαθιά, σχεδόν μελαγχολική απόχρωση μέσα στην υγρασία. Τα πλακόστρωτα καλντερίμια (όπως αυτό που οδηγεί μέσα στον οικισμό, υγρά και γυαλιστερά) σε καλούν να περπατήσεις αργά, να παρατηρήσεις κάθε λεπτομέρεια.

Η καρδιά του χωριού είναι η κεντρική του πλατεία. Ακόμη και με την ομίχλη να καλύπτει τα πάντα, η αίσθηση του ιστορικού κέντρου είναι έντονη. Στην είσοδο, ένα παλιό ρολόι στεφανώνει την πινακίδα που σε καθοδηγεί προς την «Κεντρική Αγορά», τα «Εμπορικά Καταστήματα» και το «Παντοπωλείο». Η ίδια η πλατεία, με τα γύρω μαγαζιά και τα λιτά παγκάκια, δίνει την εντύπωση ενός σκηνικού βγαλμένου από παλιά ελληνική ταινία.